Tradycyjnie już, tereny kompleksu wyścigowego w Piatigorsku były tłem konkursu piękności dla najstarszej i najszlachetniejszej z końskich ras. Tego typu czempionaty niestety nie są dla mnie do końca wymierne i nie mają pełnej wartości selekcyjnej. Rosja jest olbrzymim krajem i skupić w jednym miejscu wszystkie najlepsze konie z całego tego obszaru jest zadaniem niemożliwym. Oczywiście, w corocznym Czempionacie Rosji, który odbył się już po raz 21., pojawia się prawdziwa elita, aczkolwiek jest to stosunkowo wąska grupa koni pozostających w treningu wyścigowym na terenie toru w Piatigorsku. Naprawdę bardzo rzadko zdarza się, aby hodowcy wieźli tutaj swoje konie specjalnie na pokaz. Nie zmienia to jednak faktu, że co sezon, ring pokazowy lśni tu blaskiem kolejnych, wschodzących gwiazd.
Nagrody już czekają na przyszłych czempionów i czempionki,
fot. Z. Bidzhieva
Pokaz odbył się w sobotę, 1 sierpnia. Był poprzedzony tzw. "wywodką", czyli preselekcją do właściwego czempionatu. Natomiast dzień po zmaganiach na ringach, miłośnicy koni achał-tekińskich mieli swoje prawdziwe wyścigowe święto, mogąc je podziwiać w aż dziewięciu gonitwach, w tym w najważniejszej - Derby.
W czempionacie wzięło udział 36 koni podzielonych jak zawsze na cztery kategorie: klaczy dwuletnich, ogierów dwuletnich, klaczy trzyletnich i starszych oraz ogierów trzyletnich i starszych. Podobnie jak w ubiegłym roku, najmniej liczna była klasa starszych klaczy - rywalizowało tu ze sobą 6 przyszłych matek. Pozostałe klasy liczyły sobie równo po 10 uczestników.
Oryginalnie umaszczona Aleksandriya przed komisją sędziowską,
fot. Z. Bidzhieva
Trzyosobowa komisja sędziowska w składzie: Aishat Alieva, Nadezhda Tarasova oraz Svetlana Subbotina oceniała trzy elementy - typ rasowy, eksterier (głowa i szyja, kłoda, nogi) oraz ruch. Na ostateczny wynik w przypadku każdego konia, składała się suma punktów od każdego z sędziów za typ mnożona x 1.5, średnia wyciągnięta z punktacji za poszczególne elementy budowy oraz suma punktów za ruch dzielona przez 2.
Najlepsza wśród klaczy dwuletnich - przepiękna Pava ze swoim hodowcą i właścicielem A. Klimukiem,
fot. N. Tarasova
Klasę klaczy dwuletnich zdominowały wychowanki stadniny stawropolskiej, ponad połowa - bo sześć z prezentowanych kobyłek, urodziła się właśnie w hodowli Alexandra Klimuka. Pierwszą lokatę z wynikiem 77,27 pkt. zajęła zjawiskowa Pava. Jej rezultat był trzecią najwyższą notą pokazu. Jeleniej maści klaczka jest córką zasłużonego w hodowli Melebirguta, syna doskonałego Piastra, który może poszczycić się najliczniejszą stawką potomstwa na Czempionacie oraz Paseki (Paikend - Paltagul), mogącej pochwalić się fenomenalnym wyścigowym rodowodem (Paikend jest derbistą i wystartował 26 razy, z czego 13 razy był pierwszy; Paltagul zajęła drugie miejsce w Oaks) oraz spektakularną karierą na torze, gdyż była druga w Derby oraz pierwsza w Oaks. Ta młoda klacz ma także zadatki na wspaniałą matkę stadną - Pava jest jej pierwszym źrebięciem i od razu strzałem w dziesiątkę. Córka wzięła od rodziców to, co najlepsze - lśni w ringu pokazowym oraz na torze - jak do tej pory wystartowała trzy razy: dwa razy wygrywając, a raz zajmując drugie miejsce.
Dekoracja Goshgy, Młodzieżowej Wiceczempionki Rosji,
fot. Z. Bidzhieva
Druga lokata przypadła w udziale gniadej, eterycznej Goshgy, która zakończyła rywalizację z wynikiem 76 punktów. Podobnie jak Pava, została wyhodowana i należy do Stawropolskiego Konnego Zawoda. Jej rodowód dosłownie ocieka od fenomenalnych i legendarnych wręcz końskich osobistości. Goshgy pochodzi po młodym, ale bardzo obiecującym reproduktorze, og. Yulduzbek, który jest jednym z ostatnich synów epokowego Murgaba i od czterech sezonów pełni rolę czołowego w macierzystej stadninie. Matką Wiceczempionki Rosji jest prawdziwa perła w kolekcji klaczy u Alexandra Klimuka - kara, olśniewająca Garaai - córka Czempiona Świata - Yazaidyma oraz Magistral (Serasker - Margaritka), Młodzieżowej Czempionki Rosji i Wiceczempionki Rosji Klaczy Starszych. Sama Garaai również ma na swoim koncie sukcesy pokazowe, bowiem wywalczyła tytuł Czempionki Rosji - w kategorii młodzieżowej i seniorskiej.
Ring klaczy dwuletnich, na pierwszym planie zdobywczyni czwartego miejsca - Grafirovka,
fot. Z. Bidzhieva
Trzecie miejsce potwierdziło dominację stadniny stawropolskiej, gdyż padło łupem siwej Gerekli, która uzyskała łącznie 75,15 pkt. Klacz jest córką Karaoglana - najlepszego obecnie syna Karara i Gitany, Młodzieżowej Wiceczempionki Rosji z 2008 roku. Gitana jest bardzo cenną klaczą hodowlaną, w swojej karierze daje jak na razie same córki, z których cztery zostały wcielone do stada matek. Posiada ona bardzo ciekawy rodowód, bowiem łączy w sobie krew rosyjską i turkmeńską - pochodzi po siwym Pirakhmedzie, synu Adata, urodzonym w wyniku AI oraz od wyhodowanej w Ługowskim Konnym Zawodzie Geishy, wnuczce turkmeńskiego Gurgena. Gitana może pochwalić się też innym sukcesem na tym pokazie - jej inna córka zajęła drugie miejsce w kategorii klaczy starszych. Pozostałe miejsca prezentują się następująco:
4. GRAFIROVKA 2018 (Piastr - Gulshirin), hod. Stavropol Studfarm, wł. V. M. Trunova / 74,18 pkt.
5. DJAMANGYUL 2018 (Gepard Dag - Korrida), hod. i wł. Naib Idris Studfarm / 73,98 pkt.
6. REGALIYA 2018 (Paikend - Redjeli), hod. i wł. Stavropol Studfarm / 73,92 pkt.
7. PAMYATKA 2018 (Melebirgut - Pikirli), hod. i wł. Stavropol Studfarm / 73,88 pkt.
8. AYSUN SHAKH 2018 (Sarmat Shakh - Akylly), hod. i wł. Shakh Teke Studfarm / 73,12 pkt.
9. ABATKUL 2018 (Airat Dag - Arfa Nemo), hod. Naib Idris Studfarm, wł. Sh. S. Yunusov / 72,93 pkt.
10. ALEKSANDRIYA 2018 (Sangam - Altsiona), hod. i wł. I. I. Grishina / 71,55 pkt.
Młodzieżowy Czempion Rosji - Biarslan Shakh,
fot. Z. Bidzhieva
Podobną liczbą uczestników jak kategoria klaczek charakteryzowała się klasa ogierów dwuletnich. Dziesięciu przedstawicieli rocznika 2018 walczyło o tytuł Młodzieżowego Czempiona Rosji. Ponownie liczną reprezentację miała stawka hodowli Alexandra Klimuka, ale pierwsze miejsce przypadło w udziale Biarslanowi (73,70 pkt.), wychowankowi stadniny Shakh Teke. Kary dwulatek z przewagą niespełna punktu nad drugim Raimem prezentuje bardzo ciekawy i rzadki rodowód. Pochodzi z funkcjonującej na obrzeżach puli genowej linii Mele Kusha, najstarszego z wciąż jeszcze kultywowanych rodów męskich, głównie za sprawą swego ojca Bartanga. Ten perłowy ogier o charakterystycznym typie rasowym coraz mocniej zaznacza swą obecność na arenie hodowlanej, gdyż jego zjawiskowa córka Garam Shakh zdeklasowała wszystkich rywali na tegorocznym Czempionacie, zostając jego absoltuną czempionką, błyszcząc również na torze, wygrywając w tym roku Oaks. Ze strony matki, Suyukli Shakh w pochodzeniu Biarslana spotykamy zasłużonego Garanta, a także jednego z najlepszych reprezentantów linii Fakirpelvana - Omara.
Dekoracja Raima, Młodzieżowego Wiceczempiona Rosji,
fot. N. Tarasova
Tuż za Biarslanem z niewielką stratą (72,92 pkt.), uplasował się izabelowaty, złocisty Raim wyhodowany przez G. Rashidkhanova w stadninie Tarki Tau. Młodzieżowy Wiceczempion Rosji to największy sukces wśród potomstwa rodziców Raima. Jego ojciec Gebek Shael, jak przydomek hodowlany sugeruje, urodził się w stadninie Leonida Babaeva jako syn jednego z najcenniejszych tamtejszych ogierów - Gayaza reklamującego się top rodowodem (Gaigysyz - Pampa). Matką Raima jest z kolei Rumaisa, córka niezłego wyścigowego reproduktora Ruma, która od lat jest matką hodowlaną w swej macierzystej stadninie.
Prywatnej hodowli Sultandjamal przed pokazem,
fot. Z. Bidzhieva
Trzecia lokata z wynikiem 71,72 pkt. padła łupem malowanego Padjkhara. Delikatnej urody kasztan został wyhodowany i pozostaje własnością stadniny im. Naiba Idrisa. Pochodzi po znanych i utytułowanych rodzicach. Jego ojciec, Amuzgi (syn cennego Polota) to jeden z lepszych reproduktorów ostatnich lat i zdobywca prestiżowych nagród na najważniejzych imprezach hodowlanych - na Czempionacie Rosji i Świata. Matka, stawropolskiej hodowli Plastika, to córka legendarnego Murgaba biegająca na torze przez dwa sezony i dobra klacz hodowlana, która dała świetnie biegającego Almaskhana, pełnego brata naszego czempiona oraz klacz Azgul, trzecią wśród dwulatek na czempionacie Rosji w 2018 roku. Kolejne lokaty zajęli:
4. GEROLD 2018 (Melebirgut - Garaly), hod. i wł. Stavropol Studfarm / 71,03 pkt.
5. GALIGARAI SHAKH 2018 (Gedem Shakh - Gaya Shakh), hod. i wł. Shakh Teke Studfarm / 70,67 pkt.
6. MUDARIS 2018 (Magas - Khaimi), hod. i wł. Djaparov Studfarm / 70,57 pkt.
7. OBERON 2018 (Paikend - Olshanka), hod. i wł. Stavropol Studfarm / 70,52 pkt.
8. KYARIZ 2018 (Melebirgut - Ogledje), hod. i wł. Stavropol Studfarm / 70,42 pkt.
9. GELIOTROP 2018 (Paikend - Gamma), hod. i wł. Stavropol Studfarm / 70,20 pkt.
10. SULTANDJAMAL 2018 (Anzhi Khan - Sabyrmedjer), hod. i wł. V. M. Trunova / 69,33 pkt.
Najlepszy koń pokazu - Czempionka Rosji Garam Shakh,
fot. N. Tarasova
Najmniej liczna, ale za to najbardziej efektowna była kategoria klaczy starszych. To właśnie w tej klasie, wśród sześciu reprezentantek znalazł się koń z najwyższą punktacją - Czempionką Rosji z wynikiem 79,82 pkt., została przepiękna, trzyletnia Garam Shakh - tegoroczna Oaksistka. W 2019 roku, jako dwulatka, Garam zajęła dopiero czwarte miejsce - teraz wyraźnie prześcignęła swoje ubiegłoroczne konkurentki - Osnovę i Gakiyę. Gniada, bardzo żeńska klacz uzyskała również najwyższe noty pokazu za eksterier (77,60 pkt.) oraz typ rasowy (42,45 pkt.). Garam po mieczu jest półsiostrą Młodzieżowego Czempiona Rosji, Biarslana - ona także pochodzi po Bartangu. Matką czempionki jest młoda Gaya Shakh, córka sprowadzonego z turkmeńskiej stadniny prezydenckiej og. Gudjurly, który sprawdził się jako ojciec świetnych koni wyścigowych.
Ring klaczy starszych - na czele Gakiya, w tle Osnova i Perigozel,
fot. Z. Bidzhieva
Drugie miejsce przypadło siwej klaczy o imieniu Gakiya, która powtórzyła ubiegłoroczny sukces z kategorii młodzieżowej. Rezultat wychowanki Alexandra Klimuka to 77,97 pkt., co jest drugim najwyższym wynikiem pokazu. Otrzymała ona także drugą najwyższą punktację za typ rasowy (41,70 pkt.). Gakiya jest córką Orazserdara pochodzącego z jednego z ostatnich roczników po Murgabie i sprzedanego do Chin za astronomiczną kwotę. Przed sprzedażą ogier zostawił kilka sztuk potomstwa, a także zdobył trzecie miejsce na Czempionacie Rosji w kategorii dwulatków oraz zwyciężył rok później w kategorii seniorskiej. Matką Gakii jest wspomniana wcześniej Gitana, która dała trzecią wśród dwulatek Gerekli.
Osnova, Garam Shakh i Perigozel,
fot. Z. Bidzhieva
Ostatnia lokata na podium i tytuł II Wiceczempionki Rosji Klaczy Starszych, powędrował do pierwszej w tamtym roku, karej Osnovy. Klacz została wyhodowana w stadninie stawropolskiej i za sprawą swego wyścigowego rodowodu pokazuje się z dobrej strony także na torze wyścigowym. Córka wybitnego Piastra i cennej Osanki (po Murgabie, dała doskonale biegającego Oberega, "króla toru", który zwyciężył w 14 gonitwach na 15 startów, w tym dwukrotnie wygrał Derby), w swojej karierze wygrała trzy gonitwy i raz była druga na sześć startów. Osnova została oceniona na 76,18 pkt.
4. AISEL SHAKH 2017 (Sarmat Shakh - Akylly), hod. i wł. Shakh Teke Studfarm / 75,87 pkt.
5. PERIGOZEL 2017 (Galaly - Pandora), hod. Gurtbil Studfarm, wł. D. Y. Abdulkadyrova / 70,33 pkt.
6. MARKHAVA 2017 (Magas - Pasta), hod. i wł. Djaparov Studfarm / 69,87 pkt.
Majestatyczny Kovshutkhan z drugim tytułem czempiona w karierze,
fot. N. Tarasova
Czwartą, ostatnią klasą była kategoria ogierów trzyletnich i starszych. Rywalizowało w niej dziesięć ogierów z rocznika 2015, 2016 i 2017. Połowę tej stawki stanowiła reprezentacja Stawropolskiego Konnego Zawoda, a wybór Czempiona nie był żadną niespodzianką. Podobnie jak rok temu zwyciężył spektakularny Kovshutkhan. Ten egzotyczny trzylatek o smoczym spojrzeniu uzyskał 77,10 pkt., co daje mu czwarty ogólny wynik pokazu i najwyższy wsród płci męskiej. Pod względem oceny za typ rasowy był trzeci z identycznym rezultatem jak jego stajenna koleżanka Pava. Kovshutkhan w kratkach sego rodowodu posiada fundamentalne dla rasy końskie postaci. Jest synem Melebirguta, którego śmiało można już nazwać następcą Piastra oraz Kesketli pochodzącej po Murgabie i Pendjire - klaczy obsypanej tytułami - jest dwukrotną Czempionką Pucharu Shael, dwukrotną Czempionką Rosji oraz Czempionką Świata.
Posągowy Mugadjir,
fot. A. Baboev
Na drugą lokatę, tuż za Kovshutkhanem, ze stratą zaledwie 0,15 pkt. (76,95 pkt.), wskoczył Mugadjir wyhodowany przez braci Djaparov. Jeleniej maści ogier może pochwalić się najbardziej poprawnym eskterierem wsród wszystkich reprezentantów swojej płci, a ogólnie w tym elemencie uplasował się na drugim miejscu w całym czempionacie. Trzyletni Mugadjir, syn Magasa i wnuk Gazancha, posiada już dość bogatą karierę na torze. Wystartował w dziesięciu gonitwach, z czego dwa razy zwyciężył i cztery razy był drugi (w tym w Derby).
Żywa kopia ojca - Sergench,
fot. A. Baboev
Mugadjir deptał po piętkach Kovshutkhanowi, natomiast ten pierwszy na pewno czuł na grzbiecie oddech goniącego go Sergencha, który uległ mu o zaledwie 0,5 pkt (76,45 pkt.). Czteroletni Sergench pokazał się z dobrej strony w ringu pokazowym już rok temu, kiedy to zajął drugie miejsce wśród ogierów starszych. Wychowanek stadniny im. Naiba Idrisa to kolejny koń w bardzo pożądanym typie rasowym, z piękną głową i migdałowymi oczami. Ogier pochodzi po eksportowanym do Chin og. Gepard Dag, o topowym rodowodzie, bowiem jest synem Gencha - dwukrotnego Czempiona Świata i jednego z najlepszych synów Murgaba oraz Polnoch (po Karar), klaczy o wyrafinowanej i charakterystycznej urodzie, Młodzieżowej Wiceczempionki Rosji 2005 i Czempionki Rosji 2006.
4. MUDJAKHID 2017 (Milan - Almira), hod. i wł. Djaparov Studfarm / 75,23 pkt.
5. PORKHAN 2017 (Yulduzbek - Partlama), hod. i wł. Stavropol Studfarm / 73,80 pkt.
6. GARATAM 2016 (Garayusup - Korrida), hod. i wł. Naib Idris Studfarm / 73,08 pkt.
7. ALCHEP 2017 (Gazanch - Romantika), hod. i wł. Stavropol Studfarm / 72,28 pkt.
8. PREFEKT 2017 (Orazserdar - Persefona), hod. i wł. Stavropol Studfarm / 71,20 pkt.
9. GRADISLAV 2015 (Gippokrat - Koronatsiya), hod. i wł. A. V. Gulin / 71,07 pkt.
10. FAZLI KHAN 2016 (Asparukh Khan - Funai Khanum), hod. Yulduz Studfarm, wł. I. V. Smirnov / 68,28 pkt.
Porównując ze sobą poszczególne kategorie, można zauważyć, że wśród dwulatków, klaczki znacznie przewyższały jakością ogierki. Ostatnia w swej klasie Aleksandriya, uzyskała zbliżony wynik co trzeci w swojej Padjkhar. Dwuletnie klacze posiadają też stosunkowo równą jakościowo grupę, gdyż nie było tu rezultatu niższego niż 71 punktów, co miało miejsce w trzech pozostałych. Najsłabszą grupą na całym pokazie była klasa dwuletnich ogierów - tutaj na tle wszystkich prezentowanych, wyniki były najsłabsze. Najmocniejsze okazały się klacze starsze - to właśnie pośród nich obserwujemy dwie najwyższe noty Czempionatu. Solidnych reprezentantów miały też ogiery starsze, gdzie na podium było bardzo ciasno i zarówno w przypadku klaczy, jak i ogierów, w pierwszej trójce nie było wyniku niższego niż 76 punktów.
Kontemplacja końskiego piękna...
fot. Z. Bidzhieva
W rankingu ojców przoduje Melebirgut ur. 2006 (Piastr - Rosinka po Orlan), kryjący w stadninie stawropolskiej z piątką potomstwa (Gerold, Kovshutkhan, Kyariz, Pamyatka, Pava), z których dwójka stanęła na najwyższym stopniu podium w swoich klasach (Kovshutkhan, Pava).
Po trzech potomków mają, również stawropolski Paikend ur. 2002 (Dasht - Prizma po Rokot), po którym są Geliotrop, Oberon i Regaliya oraz wyhodowany przez braci Djaparov, Magas ur. 2010 (Gazanch - Mesele po Anchar), reprezentowany przez Markhavę, Mudarisa i Mugadjira.
Sześć ogierów miało na pokazie dwójkę potomstwa. Byli to:
Bartang ur. 2011 (Tyllagush - Bagira (Gulpasyl) po Karader), hod. i wł. Shakh Teke Studfarm - Biarslan Shakh, Garam Shakh (oboje z tytułami czempionów w swoich klasach);
Gepard Dag ur. 2010 (Gench - Polnoch po Karar), hod. Naib Idris Studfarm, sprzedany do Chin - Djamangyul, Sergench;
Orazserdar ur. 2012 (Murgab - Ogledje po Djeikhun), hod. Stavropol Studfarm, sprzedany do Chin - Gakiya, Prefekt;
Piastr ur. 1998 (Polot - Pudokkhan po Arslan), hod. i wł. Stavropol Studfarm - Grafirovka, Osnova;
Sarmat Shakh ur. 2013 (Salamat Shakh - Rovana po Piastr), hod. i wł. Shakh Teke Studfarm - Aisel Shakh, Aysun Shakh;
Yulduzbek ur. 2013 (Murgab - Yangyn po Orlan), hod. i wł. Stavropol Studfarm - Goshgy, Porkhan.
Melebirgut - ojciec największej liczby koni na tegorocznym Czempionacie,
fot. z archiwum hodowcy
Pod względem przynależności do konkretnych linii męskich, przoduje ród og. El, reprezentowany przez 12 koni (Abatkul, Galigarai Shakh, Gerold, Grafirovka, Kovshutkhan, Kyariz, Mudjakhid, Padjkhar, Pamyatka, Pava, Perigozel, Osnova) po siedmiu reproduktorach (Amuzgi, Airat Dag, Galaly, Gedem Shakh, Melebirgut, Milan, Piastr). Na drugim miejscu znalazła się linia Posmana, która ma swych przedstawicieli w liczbie ośmiu uczestników pokazu (Djamangyul, Gakiya, Garatam, Goshgy, Porkhan, Prefekt, Raim, Sergench), których ojcami było pięć ogierów (Garayusup, Gebek Shael, Gepard Dag, Orazserdar, Yulduzbek). Na trzecim miejscu uplasował się ród męski Gelishikli z sześcioma końmi (Aisel Shakh, Aleksandriya, Aysun Shakh, Geliotrop, Oberon, Regaliya) po trzech reproduktorach - Paikend, Sangam, Sarmat Shakh (włączając w to najmłodszą linię Gundogara, która podobnie jak inny młody ród Sovkhoza II, jest bojkotowana przez hodowców).
4. Linia og. Fakirpelvan - 4 konie (Alchep, Markhava, Mudaris, Mugadjir) / 2 ogiery (Gazanch, Magas)
5. Linia og. Kaplan - 2 konie (Gerekli, Sultandjamal) / 2 ogiery (Anzhi Khan, Karaoglan)
6. Linia og. Mele Kush - 2 konie (Biarslan Shakh, Garam Shakh) / 1 ogier (Bartang)
7. Linia og. Karlavach - 1 koń (Fazli Khan) / 1 ogier (Asparukh Khan)
8. Linia og. Toporbai - 1 koń (Gradislav) / 1 ogier (Gippokrat)
Gradislav, reprezentant rzadkiej linii og. Toporbai,
Do zobaczenia za rok! :-)